รายงานฉบับสมบูรณ์ บทที่ 2
บทที่ ๒
วิธีดำเนินการ
ขั้นวางแผน มีรายละเอียดดังนี้
๑. ประชุมวางแผนร่วมกันของทีมงาน(ครู-นักเรียน-ผู้บริหาร-ชุมชน) เพื่อนำเสนอโครงการสานสายใยเพื่อสุขภาพ
๒. เขียนและพัฒนาโครงการให้ผู้ทรงคุณวุฒิพิจารณา ๑-๒ ครั้ง
๓. เตรียมประสานงานผู้เกี่ยวข้องในการจัดทำเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้
๔. เตรียมประสานงานวิทยากรในการเชิงอบรมปฏิบัติการ
๕. เตรียมประสานงานเรื่องสถานที่ในการจัดเวที และ การอบรมเชิงปฏิบัติการ
๖. เตรียมประสานยานพาหนะให้ทีมงานไปแลกเปลี่ยนเรียนรู้ภายนอกชุมชน
๗. เตรียมจัดหาวัสดุที่จำเป็นในการดำเนินการตามโครงการ
ขั้นดำเนินการ
กิจกรรมประชาสัมพันธ์โครงการ (ตลอดการทำโครงการ)
๑. การทำกิจกรรมนี้จะใช้เวทีช่วงกิจกรรมหน้าเสาธงของโรงเรียนทุกวันพุธ
๒. การจัดรายการเสียงตามสายของโรงเรียนและชุมชน
๓. เวทีการประชุมประจำเดือนของชุมชนรอบโรงเรียน
กิจกรรมอบรมเชิงปฏิบัติการเรื่อง สานสายใยเพื่อสุขภาพ (เวลา ๒ วัน)
๑. รับสมัครตัวแทนนักเรียนอาสาสมัครห้องละ ๕ คน จากทุกระดับชั้นและทุกห้อง เพื่อเป็นสมาชิกเครือข่ายนักเรียนกลุ่มสานสายใยเพื่อสุขภาพ
ม.ต้น จำนวน ๓๐ ห้องๆละ ๕ คน รวมเป็น ๑๕๐ คน
ม.ปลาย จำนวน ๑๘ ห้องๆละ ๕ คน รวมเป็น ๙๐ คน
๒. รับสมัครตัวแทนผู้ปกครองของนักเรียนเครือข่ายฯ ๕๐ ท่าน (อย่างน้อยห้องละคน)
๓. รับสมัครครู-บุคลากรที่สนใจเพิ่มเติม จำนวน ๕๐ ท่าน (ควรกระจายทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้)
๔. ดำเนินการจัดอบรมเชิงปฏิบัติการ เรื่อง สานสายใยเพื่อสุขภาพ ใช้เวลา ๒ วัน โดยแบ่งเป็น ๓ ฐาน ดังนี้
๔.๑ ฐานออกกำลังกายเพื่อสร้างเสริมสุขภาพ
๔.๒ ฐานการจัดการสิ่งแวดล้อมในโรงเรียน ครัวเรือนและชุมชน
๔.๓ ฐานเกษตรเพื่อสุขภาพ
โดยผู้เข้าอบรมต้องผ่านทุกฐานใช้เวลาฐานละครึ่งวัน และสุดท้ายทุกคนจะมารวมฐานกลุ่มใหญ่
๕. รวบรวมสรุปผลการอบรมเชิงปฏิบัติการ เพื่อนำความรู้และทักษะที่ได้ไปปฏิบัติที่บ้านและชุมชนของตนเองรวมถึงภายในโรงเรียน
กิจกรรมปฏิบัติการออกกำลังกายเชิงอนุรักษ์ (ตลอดโครงการ)
๑. จัดทำบัตรนักเรียนสานสายใยสุขภาพ ให้กับนักเรียนเครือข่ายและนักเรียนสมาชิกของเครือข่าย
๒. เครือข่ายไปเชิญชวนเพื่อนนักเรียนในห้องมาร่วมกิจกรรมทุกวัน ศุกร์(คาบกีฬา)โดยเป็นความร่วมมือกันของทุกฝ่ายที่จะรณรงค์การออกกำลังกายอย่างต่อเนื่อง (มีการสะสมแต้มการออกกำลังกายให้กับสมาชิก และมีรางวัลเมื่อทำแต้มสะสมได้ถึง)
๓. ประเภทของการออกกำลังกายจะมุ่งเน้นการออกกำลังกายที่ไม่ต้องใช้อุปกรณ์ประกอบเพื่อให้ทุกคนสามารถนำทักษะนี้ไปใช้ได้ในทุกสถานที่ เช่น การฝึกโยคะ , แอโรบิกแผนไทย , การละเล่นพื้นบ้านต่างๆ , ลีลาศ,รำไทย
กิจกรรมการจัดการสิ่งแวดล้อมในโรงเรียนและชุมชน(ตลอดโครงการ)
๑. จัดแบ่งกลุ่มเครือข่ายเพื่อรับผิดชอบการผลิตน้ำหมักชีวภาพ , ปุ๋ยหมักชีวภาพ ,สารขับไล่แมลงชีวภาพ , EM Ball
๒. เครือข่ายผู้รับผิดชอบดำเนินการคัดแยกขยะเปียกในโรงเรียนและในชุมชนไปผลิตน้ำหมักชีวภาพตามสูตรที่ตนต้องการ โดยดำเนินการอย่างต่อเนื่อง เพื่อนำผลิตภัณฑ์มาใช้บำบัดน้ำเสียในบริเวณคูน้ำโรงเรียน หรือ นำไปใช้ในครัวเรือนตนเอง
๓. เครือข่ายผู้รับผิดชอบดำเนินการคัดแยกขยะประเภทใบไม้จากโรงเรียนและชุมชนไปทำปุ๋ยหมักชีวภาพเพื่อนำปุ๋ยกลับมาใช้ในด้านการเกษตรของโรงเรียนและชุมชน
๔. เครือข่ายผู้รับผิดชอบดำเนินการจัดทำสารขับไล่แมลงชีวภาพเพื่อให้เครือข่ายเกษตรนำไปใช้ในการดูแลพืชผักของโรงเรียนและชุมชน
๕. เครือข่ายผู้รับผิดชอบในโรงเรียนและชุมชนดำเนินการผลิต EM Ball เพื่อนำมาใช้บำบัดน้ำเสียของโรงเรียนและชุมชน โดยเน้นน้ำเสียที่ไหลตลอดเวลา
กิจกรรมเกษตรชีวภาพและอาหารปลอดสารพิษ(ตลอดโครงการ)
๑. เครือข่ายผู้รับผิดชอบประสานงานกับนักเรียนที่โครงการสุขภาพชุมชนพืชผลท้องถิ่น เพื่อร่วมกันปลูกผัก และพืชสมุนไพรที่เน้นกระบวนการเกษตรชีวภาพ และใช้ปุ๋ยน้ำชีวภาพ ตลอดจนปุ๋ยหมักชีวภาพที่เพื่อนเครือข่ายสิ่งแวดล้อมจัดทำไว้แล้วมาใช้ในการดูแลรักษาต้นพืช
๒. ครูเครือข่ายนำไปใช้ในการจัดการเรียนการสอน เพื่อให้นักเรียนหาสูตรน้ำสมุนไพรยอดนิยม และ อาหารสมุนไพรจานเด็ด
๓. ผู้ปกครองเครือข่ายที่สนใจและปลูกสมุนไพรที่บ้าน ชักชวนเพื่อนบ้านหรือบุตรหลานมาร่วมทำเกษตรชีวภาพในครัวเรือน
ขั้นสรุปผล
กิจกรรมเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ (เดือนละครั้ง)
เครือข่ายนักเรียน ,ครู ,บุคลากร ตลอดจนชุมชน เมื่อผ่านการได้รับความรู้ในเชิงปฏิบัติการจากการอบรม หรือจากการประชาสัมพันธ์อื่นๆ จนกระทั่งเมื่อลงมือปฏิบัติไปในกิจกรรมที่ตนสนใจ ก็ต้องมีสิ่งที่อยากถาม อยากบอก หรือ อยากแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับเพื่อนสมาชิก ทีมงานจะใช้ช่วงการจัดเวทีมาเป็นการรวบรวมสภาพปัญหาการปฏิบัติงาน หรือข้อเสนอแนะจาก การปฏิบัติงานมาใช้พัฒนาการทำงานอย่างต่อเนื่องเพื่อความยั่งยืนของการร่วมสร้างสุขภาวะของชุมชนจึงได้จัดกิจกรรมเปิดเวทีผู้สนใจในประเด็นต่างๆ ดังนี้
๑. เวทีออกกำลังกายเพื่อสุขภาวะ (เดือนพฤศจิกายน ๒๕๔๗) ๒. เวทีนักสิ่งแวดล้อมศึกษา (เดือนธันวาคม ๒๕๔๗) ๓. เวทีเครื่องดื่มสุขภาพ (เดือนมกราคม ๒๕๔๘) ๔. เวทีอาหารสุขภาพ (เดือนกุมภาพันธ์ ๒๕๔๘) ๔. เวทีขุดทองจากมูลฝอย (เดือนมีนาคม ๒๕๔๘) ๕. เวทีสุขภาวะชุมชน (เดือนเมษายน ๒๕๔๘) กิจกรรมจัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกับแกนนำภาคีอื่นๆ ในชุมชน (สองเดือนต่อครั้ง) ในการทำงานด้านสุขภาพมีความจำเป็นต้องเรียนรู้ร่วมกันในหลายๆ ภาคีเพื่อที่ทุกคนสามารถเชื่อมโยงองค์ความรู้มาใช้ในการปฏิบัติงานและการดำเนินชีวิต โดยเฉพาะอย่างยิ่งสถานศึกษาด้วยแล้ว ยิ่งต้องหาทักษะประสบการณ์ในเรื่องการทำงานแบบมีส่วนร่วมให้มากที่สุดเพราะจะต้องนำทักษะประสบการณ์นี้ไปจัดเป็นกระบวนการเรียนรู้ของนักเรียนและของสถานศึกษาที่เชื่อมโยงกับศักยภาพของชุมชนนั้นๆ ทีมงานจึงจะนำสมาชิกเครือข่ายที่เป็นตัวแทนของนักเรียน - ครู - บุคลากรในโรงเรียน - บุคลากรในชุมชน ไปร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับภาคีต่างๆ ดังนี้ ๑. ภาคีกลุ่มออกกำลังกาย ๒. ภาคีกลุ่มเกษตรสุขภาพ ๓. ภาคีกลุ่มศิลปะสุขภาพ